• Раççей «хĕрарăмĕсен вĕренĕвĕ» «хĕрарăм ыйтăвĕн» пĕлтерĕшлĕ пайĕ пулни: XIX ĕмĕрĕн иккĕмĕш çурринчен пуçласа XX ĕмĕрĕн пуçламăшĕнче пичетленнĕ публицистика материалĕсем тăрăх

  Обзорная статья

  

  Вĕренӳ аталанăвĕ Том 6 № 1

  Автор:

  Поздняков Александр Николаевич

  Рубрика:

  Педагогика тата хальхи вĕренӳ

  Аннотаци:

  Cтатья тĕллевĕ – XIX ĕмĕрĕн иккĕмĕш çурринчен тытăнса XX ĕмĕрен пуçламăшĕнче Раççейĕн хĕрарăм ыйтăвĕпе çыхăнтарса пичетленĕ публицистика материалне тĕпчесси, çавна май хĕрарăм вĕренĕвĕпе çыхăннă ыйту епле пуçланса аталаннипе ăна епле татса панине ăнлантарса парасси, ыйтусене халăх ăстăнĕ епле пăхнине сăнасси, ку е вăл шухăша тепринпе танлаштарасси. Материалсене обществăн паллă çыннисем тата писательсем кăна мар, публицистика пурнăçĕнче çĕнĕ опыт пулса тăнă çынсем те çырнă. Тĕпчев эпир палăртнă вăхăтра хĕрарăмсене вĕрентесси публицистикăра чылай пысăк вырăн йышăннă ыйту пулнине кăтартать. Публицистика тапратнă ыйту пирки обществăра расна шухăш пулнине ĕнентерет. Литературăна тĕпчени ун чухне общество епле кăмалтуйăмпа пурăннине, хĕрӳлĕх епле вăйлана-вăйлана кайнине тата та тарăнрах туйса илме май пачĕ. Материала тĕпчени хĕрарăмсен юхăмĕн çыннисем, вĕсене хӳтĕлекенсен речĕ майĕпен ӳссе, вăйланса пынине, çынсен хастарлăхĕ хăват илсе аталаннине кăтартать. Хирĕçлисен йышĕ майĕпен чакса пынă пулин те вĕсен кĕрешĕвĕ расна форма йышăнса нумай-нумай теçетке çул сиен çине сиен кӳнĕ, малалла талпăнакансене ăнăçу тума чăрмантарнă. Хăйне майлă вырăнта либералсем тăнă. Вĕсен ĕçĕ-хĕлĕ, тĕпрен илсен, хăйсен шухăшне халăха пĕлтернипе анчах çыхăннă.

  Тӗп сӑмахсем:

  хĕрарăм ыйтăвĕ, хĕрарăм юхăмĕ, хĕрарăм вĕренĕвĕ, хĕрарăма ирĕклентерни (хĕрарăмсен эмансипацийĕ), тĕнчере пур хаклăха йышăнманни (нигилизм)

  Перейти 

• «Ӳт-пӳ культури тата спорт» дисциплинăн содержанине пурнăçа кĕртмелли методологи мелĕсем

  Обзорная статья

  

  Вĕренӳ аталанăвĕ Том 6 № 1

  Автор:

  Чернышев Виктор Петрович

  Рубрика:

  Педагогика тата хальхи вĕренӳ

  Аннотаци:

  Статьяра вĕренӳ системинче «Ӳт-пӳ культури тата спорт» предметăн содержанине пурнăçа кĕртмелли расна методологи мелĕсене теори енчен ĕнентернĕ. Тĕпчевре предмета пурнăçа кĕртнĕ май ушкăн мелĕсем çине кăна таянни ӳт-пӳ культури аталанăвĕнче уйрăм çынна чылай çухату кӳрет тесе палăртнă. Тимлĕхе уйрăм çын çине анчах уйăрни вара предметăн ăс пару (воспитани) енне чухăнлатать. Хăйне майлă талккăш тума икĕ ене виçеллĕ тытса пыни тата дисциплинăн уйрăмлăхне шута илни анчах май панине кăтартнă, мĕншĕн тесен унта икĕ енлĕ хутшăну витĕмĕпе çамрăк çынсем хăйсем homo тĕсĕ пулнине тата ку е вăл общество йышăннă ушкăна кĕнине ăнланса илеççĕ. Общество тытăмне кĕнĕ чухне çын хăй ӳт-пӳ енчен еплерех пулни пирки шухăшлать, хăйĕн малашнехи аталану çулне çут çанталăк панă пахалăх енĕсене туллин шута илсе палăртать. Вĕренӳ формисенчен хăшне суйласа илесси преподавательсен ушкăнĕ вĕренӳ предмечĕ нумай енле пулнине ăнланнинчен тата хăйĕн пултарулăх вăйĕнчен килет. Çакнашкал ăнланни, тĕпрен илсен, ӳт-пӳ культурипе спортăн пĕтĕмĕшле аталанăвĕ валли чи кирлĕ никĕс пулса тăрать. Хальхи вăхăтра çынна ӳт-пӳ енчен аталантарма пиçĕ, лару-тăрăва кура улăштарма юрăхлă модель кирли курăнать. Кун пек чухне, паллах, йăлана кĕнĕ мелсемпе усă курнипе пĕрлех, çĕнĕ лару-тăру мĕн хистенине, вĕренекенсен ăс-тăнĕ епле улшăннине май пур таран хăвăрт тивĕçтерме пĕлни пысăк пĕлтерĕшлĕ.

  Тӗп сӑмахсем:

  ӳт-пӳ культури, ӳт-пӳ енĕпе ăс панин ĕлкисем (моделĕсем), икĕ енлĕ хутшăну талккăшĕ, уйрăм çын тата общество вăй-хăвачĕ

  Перейти 

• Раççейре тата Австрире вокал ăсталăхĕн аслă квалификациллĕ пулта-рулăх кадрĕсене хатĕрлессин хальхи вĕренӳ стратегийĕсем

  Обзорная статья

  

  Вĕренӳ аталанăвĕ Том 6 № 1

  Автор:

  Жукова Галина Константиновна, Пойнтнер Эрих, Жукова Марина Юрьевна

  Рубрика:

  Педагогика тата хальхи вĕренӳ

  Аннотаци:

  Тĕпчевĕн паян кунхи пĕлтерĕшĕ халăх умĕнче юрлас ăсталăх енĕпе професси вĕренĕвне теорипе меслетлĕхĕн классика университечĕн авалтан пыракан гуманитари вĕренĕвне тĕпе хунă никĕсĕ енчен улăштарассипе çыхăннă. Хальхи вăхăтра тĕл пулакан расна чăрмава пăхмасăр пултарулăх вĕренĕвĕн интернацилĕхĕ çав-çавах малалла пырать. Çавна май вĕрентӳре çĕнĕлĕх тупас енĕпе те ĕç чарăнмасть. Раççейпе Австрин аслă шкулĕсен абитуриенчĕсем вокал енĕпе вăйра тăракан программăсене паян кун та килĕштереççĕ. Австри университечĕсен вокал енĕпе хатĕрленĕ магистратура программисем тата Санкт-Петербург патшалăх университечĕн юрăçă хатĕрлеме калăпланă бакалавр программисем тĕпчев материалĕ пулса тăчĕç. Тишкерĕвĕн теори никĕсĕ вырăнне Ф. Махлуп меслетлĕхне илнĕ. Вăл вĕренӳ стратегийĕ мĕншĕн тухăçлă пулнине сасса тĕрĕслемесĕрех пĕлме май парать. Авторсем вĕренÿ стратегийĕсене пурнăçа кĕртмелли тĕп аспектсене тупнă. Вĕсем выпусникăн юрлас, вĕрентес, тĕпчес тата ăс парас енĕпе ку е вăл пахалăх еплерех пулассине уççăн курма май параççĕ. Авторсем хăйсен тĕпчевĕнче аслă шкулăн халăх валли кирлĕ ăстасене хатĕрлемелли магистр программисен нумай пахалăха пĕрлештерсе тăракан çĕнĕ йышши тата чылай вăхăт усă курма ăслăлăх енчен никĕсленĕ вĕренӳ планĕн тĕп ĕлкине кăтартаççĕ.

  Тӗп сӑмахсем:

  юрă-ташă ăсталăхĕ, вĕренӳ стратегийĕсем, юрă юрлас ăсталăх

  Перейти 

• «Патшалăх тата муниципалитет управленийĕ» хатĕрленӳ енĕпе пĕлӳ илекен студентсене тăван мар чĕлхене вĕрентнин хăйне евĕрлĕхĕ

  Обзорная статья

  

  Вĕренӳ аталанăвĕ Том 6 № 1

  Автор:

  Селезнева Ольга Николаевна

  Рубрика:

  Педагогика тата хальхи вĕренӳ

  Аннотаци:

  Статьяра «Патшалӑх тата муниципалитет управленийĕ» хатĕрленӳ енĕпе пĕлӳ пухакан студентсене ют чĕлхене вĕрентнин хăйне евĕрлĕхĕнчен килекен йывăрлăха пăхса тухнă. Управлени енĕпе хатĕрленекен студентсем тăван мар чĕлхесене алла илнине тишкересси статьяна тӗллевӗ пулса тăрать. Ку вара акăлчан чĕлхипе çырнă текстсене сасăсене калас енчен, кăткăс ăнлавсене палăртакан сăмахсем пурри енчен тишкерме май парĕччĕ. Ӗçĕн авторĕ ăслăлăх ĕçĕн теори тата практика мелĕсемпе усă курать. Тĕпчевре профессин вĕренӳ содержанине тата теми профессипе çыхăннă, тĕнчере усă куракан термин инструментарийĕпе паллашма май паракан акăлчан тексчĕсене пăхса тухнă. Тĕпчев результачĕсем студентсен тăван мар чĕлхен (акăлчан чӗлхин) тĕп курсне алла илнисĕр пуçне вĕсен критикăллă тата аналитикăллă шухăшлавне аталантарасси çине уйрăм тимлĕх уйăрма кирлине кăтартаççĕ. Статьяра ESAPăн ăслăлăх тĕпчевĕн çул-йĕрне уçса панă. Вăл дисциплинăпа çыхăннă ятарлă контекстра професси тата калаçу енĕпе тухăçлă ĕçлеме май парать. «Патшалăх тата муниципалитет управленийĕ» хатĕрленӳ енĕпе вĕренекен студентсен тимлĕхне тĕрлĕ тишкерӳ (логика, танлаштару, лексикăпа терминологи, контекст тишкерĕвĕсем) енне çавăрма кирлине кăтартать тесе пĕтĕмлетӳ тума пулать. Çакă вара хăй черечĕпе студентсен критика тата аналитика шухăшлавне, информацие суйласа илме, тĕрлĕ енчен тишкерме, ăнлантарма тата кирлĕ пек усă курма юрăхлă хăнăхăвне аталантарма хистет.

  Тӗп сӑмахсем:

  ESAP, тăван мар чĕлхе (акăлчан чӗлхи), пуплев хăнăхăвĕ, академирен пыракан вĕрентĕвĕн хăнăхăвĕ, критикăллă шухăшлав, текст тишкерĕвĕ

  Перейти 

• Иван Яковлев калавĕсенчи вĕрентӳпе илемлĕх уйрăмлăхĕсем

  Обзорная статья

  

  Вĕренӳ аталанăвĕ Том 6 № 1

  Автор:

  Ядранская Инесса Владимировна

  Рубрика:

  Педагогика тата хальхи вĕренӳ

  Аннотаци:

  Статьяра И.Я. Яковлев патриархăн чăваш литературинчи пултарулăхне тишкернĕ. Унăн хайлавĕсенче вĕрентӳпе илемлĕх мелĕсем çураçуллă пĕрлешсе тăнине палăртнă. Чăваш литература историйĕн аталанăвĕнче И.Я. Яковлев чăваш ача-пăча литературине никĕслекенсенчен пĕри пулса тăнă. Унăн калавĕсем асра юлакан сăнарлăхпа тата чĕлхе ансатлăхĕпе палăраççĕ. Хайлав сăнарĕсем (çынсем, чĕрчунсем, йывăç-курăксем) вĕсем – пĕчĕк вулакансене ăнланма çăмăл та çывăх персонажсем. Тĕпчевĕн паянхи кун пĕлтерĕшĕ И.Я. Яковлев хайлавĕсемпе кĕçĕн çулхи ачасене (шкул çулне çитмен е кĕçĕн класс ачисене) кăмăл-сипет тĕлĕшĕнчен аталантарас ĕçре анлă усă курма пулнипе çыхăннă. Тĕпчевĕн тĕп тĕллевĕ – çыравçăн калавĕсене тишкернĕ чухне чăваш халăх тĕнче курăмне, хайлаври вĕрентӳ тата илемлĕх уйрăмлăхĕсене пĕр рете лартса тĕпчемеллине кăтартасси. Çакнашкал тишкерӳ хайлавсен пĕлтерĕшне тарăнрах ăнланма пулăшать. Тĕпчев материалĕ статьяра Иван Яковлевăн кĕске калавĕсем тата чăваш литература тĕпчевçисен ĕçĕсем пулса тăнă. Тĕпчев юхăмĕ çакнашкал пĕтĕмлетӳ патне илсе çитерчĕ: Яковлев калавĕсенче халăх сăмахлăхĕ малти вырăна тухать, пĕтĕм чăваш ача-пăча литературин пĕрремĕш утăмĕ тата никĕсĕ пулса тăрать.

  Тӗп сӑмахсем:

  Иван Яковлев, чăваш литератури, ача-пăча литератури, калав, вĕрентӳ уйрăмлăхĕ, илемлĕх мелĕ

  Перейти 

• Спорт гимнастикинче хак памалли системӑна шута илсе пысăк класлă гимнасткăсен ӳт-пĕвне çирĕплетсе аталантарни

  Обзорная статья

  

  Вĕренӳ аталанăвĕ Том 6 № 1

  Автор:

  Тупоногова Ольга Васильевна, Арансон Максим Всеволодович

  Рубрика:

  Педагогика тата хальхи вĕренӳ

  Аннотаци:

  Спорт гимнастикинче кăтартакан программӑсене хальхи вӑхӑтра программа кӑткӑслӑхне шута илекен хаклав системине пăхса йĕркелеççĕ. Питĕ кăткăс ҫӗнӗ элементсене алла илес тата вӗсене май килнӗ таран ытларах программăна кĕртес тесен гимнасткăсен ӳтпĕвне лайăхрах аталантармалла, çирĕплетмелле. Тӗпчев тӗллевӗ – хальхи вӑхӑтри спорт гимнастикинче усă куракан хаклав системине шута илсе ют ҫӗршывсенче пичетленнĕ ăслăлăх ĕçĕсен материалӗсем тӑрӑх пысăк класлă гимнасткăсен ӳтпĕвне çирĕплетсе аталантармалли уйрӑмлӑхсене тупса палӑртасси. Тӗпчев меслечӗсем: спорт гимнастикипе çыхăннă 2018–2022 ҫулсенче пичетленнĕ ăслăлăх ĕçĕсене тишкерсе тухни. Пирвайхи шырав вӑхӑтӗнче тĕл пулнă статьясенчен 34 ӗҫ суй-ласа илнӗ. Вĕсем спортсменкăсем пысăк результат кăтартнипе ӳтпӳ тӗрлӗ енлӗн аталанни пĕр-пĕринпе ҫыхӑнса тӑнине туллин кăтартаççĕ. Спорт гимнастики аталанăвĕ меслетлĕхĕн хальхи вăхăтри тăрăмĕ ӳтпĕве çирĕплетес ĕçре вăйхала аталантарни пысăк пĕлтерĕшлĕ пулнине кăтартса панӑ. Гимнасткӑн ӑмӑрту программинче вӑйхала аталантармалли меслетлĕх чи кирлĕ, приоритетлӑ дисциплина шутланать. Питĕ кăткăс программӑсене пурнăçланă чухне гимнастка ӳт-пĕвĕн пĕтĕм мышци вăйлă пулни пĕлтерĕшлĕ: расна шайри пăрăссем (бруссем) ҫинче тĕрлĕ хăнăхтару пурнăçлама ӳтпӗвӗн ҫӳлти пайӗсемпе алă, хул мышцисене вăйлă аталантармалла; ирӗклӗ упражненисене пурнăçланă чух питĕ вăйлă урасем тата чӑтӑмлӑх малти вырăнта тăраççĕ; тĕревлĕ сикĕ пурнăçланă чухне хӑвӑртлăх кирлĕ; пӗренесем ҫинче хăнăхтару пурнăçлама ӳтпĕве тӳрĕ, шайлашуллă, пĕр тан тытма пĕлмелле.

  Тӗп сӑмахсем:

  спорт гимнастики, пысăк класлă спортсменсем, очко шутлавĕн системи, ӳт-пĕве аталантарни, вӑй-хала çирĕплетни

  Перейти 

• Абитуриентсене вӑтам професси пӗлӗвӗ илме хистесси ҫинчен (ҫӗпӗр патшалăх индустри университечĕ ҫумӗнчи колледж ӗҫӗ-хӗлне тӗпе хурса)

  Обзорная статья

  

  Вĕренӳ аталанăвĕ Том 6 № 1

  Автор:

  Шуберт Анна Владиславовна, Баклушина Ирина Викторовна

  Рубрика:

  Педагогика тата хальхи вĕренӳ

  Аннотаци:

  Шкултан вӗренсе тухакансен йышĕнче вӑтам професси пӗлӗвӗ илес текенсен шучĕ самаях ӳсни тата аслӑ пӗлӳпе кăсăкланакансен йышĕ чакни палӑрма пуҫларӗ. Ҫак статьяра шкултан вӗренсе тухнӑ хыҫҫӑн професси пӗлӗвӗ илмелли вариантсене тишкернӗ, вӑтам професси пӗлӗвӗ илессипе нумай çамрăк кӑсӑкланнине ӑнлантаракан гипотезӑсем сĕннӗ, уйрӑммӑн илсен абитуриентсемпе ашшӗ-амӑшӗ мĕншĕн пӗрлĕхлĕ патшалӑх экзаменӗнчен хӑранине тишкернӗ, ҫавӑн пекех унран «пӑрӑнса юлас» туртӑма тӗпченӗ. Статьяра вĕçĕмсĕр вӗренӳ системипе ытларах интересленнине пӗтӗмӗшле тата уйрăммăн, Новокузнецк хулинче, мĕнлерех пулнине ăнлантарнă. Асӑннӑ гипотезӑсене ҫирӗплетме Ҫӗпӗр патшалӑх индустри университечӗн Университет колледжӗн пӗрремӗш курсӗнчи 167 студент хутшăннипе тӗпчев ирттернӗ. Студентсенчен 9 класс хыҫҫӑн Университет колледжне вӗренме кӗме хистекен, ҫавӑн пекех конкретлӑ Ҫӗпӗрти патшалӑх индустри университечӗн Университет колледжне вӗренме кӗме хĕтĕртекен сăлтавсем ҫинчен ыйтса пĕлнĕ. Результатсене тишкерсе тухнӑ хыҫҫӑн аслӑ классенче вӗренекен ачасем вӑтам професси пӗлӗвĕ илес тӗллевпе шкулта вӗренме пӑрахнин тӗп сӑлтавне палӑртнӑ. Статьяра Ҫӗпӗрти патшалӑх индустри университетӗнче вӑтам пӗлӳ илес текенсен шучӗ ҫулсеренех ӳссе пынине, апла пулсан специальноҫсемпе вӗренӳ вырӑнĕсен шутне ÿстермеллине палăртса хăварнă.

  Тӗп сӑмахсем:

  професси пӗлӗвӗ, вӗҫӗмсӗр пӗлӳ, вӗренӳ маршручӗ, йышăну компанийĕн результачӗсем, пӗрремӗш курсра вӗренекенсене анкетӑлани

  Перейти 

• «Килĕшӳсĕрлĕх» меслетлĕхĕн 5 çул тултарнă ачасемпе (III шай) ĕçленĕ чухнехи уйрăмлăхĕсем (1-мĕш хыпар)

  Научная статья

  

  Вĕренӳ аталанăвĕ Том 6 № 1

  Автор:

  Коваленко Оксана Михайловна

  Рубрика:

  Вӗренӳре усă куракан психологи

  Аннотаци:

  Кӳртĕм пайра, пуплевĕ пĕтĕмĕшле аталанман ачасен шухăшлавĕн, тавралăх туйăмĕн, тишкерӳллĕ сăнавĕн куçпа курса илнĕ информацие тишкерсе тĕрĕс хак пама чăрмантаракан уйрăмлăхĕсене уçса панă. Тĕпчевĕн меслечĕ «Килĕшӳсĕрлĕх» ĕçĕн Р.С. Немов сĕннĕ варианчĕ пулса тăрать. Тĕпчев пĕтмĕшĕнче уйрăм килĕшӳсĕрлĕхсен пĕтĕмлетӳллĕ результачĕсене хисепсемпе кăтартса панă. Пахалăха тишкерни тĕрĕс хуравсене çирĕплетсе хăварать, ачасем тăвакан йăнăшсен механизмне уçса парать. 5 çул тултарнă нормăпа аталанакан тата нормăпа аталанман (III шай) ачасен пĕр-пĕр ӳкерчĕке пăхса тухнă чухнехи паллăсене тишкернин пахалăх енĕсене кăтарнă: тӳр килӳ çуккине (пурне те тĕрĕс ӳкернĕ-и?) ăнлантарнин варианчĕсем тата хуравсене тӳрлетнипе пулнă (чăннипе епле пулмалла?) вариантсем. Тӳр килӳсем çуккине ăнлантарнă тата тӳрлетнĕ кашни вариантпа пĕтĕм хисепе тата тĕрĕс-тĕкел ӳсекен ачасемпе калаçу енчен кăлтăклă (III шай) ачасен кăтартăвĕсен уйрăмлăхĕсене хисеп тăрăх палăртса пынă. Ăнлантару панă тата тӳрлетӳ тунă пĕтĕм варианта ачасен хуравĕсемпе ĕнентернĕ тата уйрăмлăхсене числопа кăтартса пынă. Çавăнпа пĕрлех, йĕркеллĕ калаçакансен хисепĕ пысăкрах вариантсене, пуплев пĕтĕмĕшле аталанманнисен (III шай) варианчĕсене, пĕтĕмĕшле аталанманнисен кăна (III шай) тĕл пулакан вариантсене кăтартнă. Пĕтĕмлетӳре ăнлантару, тӳрлетӳ варианчĕсен йĕркине тĕрĕс-тĕкел ӳсекен ачасемпе калаçу енчен кăлтăклă (III шай) ачасен кăтартăвĕсене пысăк уйрăмлăхран пуçласа пĕчĕк уйрăмлăх таран черетпе вырнаçтарса кăтартнă.

  Тӗп сӑмахсем:

  пуплев пĕтĕмĕшле аталанса çитменни (пуплев аталанăвĕн III шайĕ), 5 çул тултарнă ачасем, кĕрет тата сăнарлă шухăшлав, тавралăха туйни, «Килĕшӳсĕрлĕх» меслетлĕх, тишкерӳллĕ сăнав

  Перейти 

• Наци вĕренӳ талккăшĕнче шкул ачисене Раççей çынни пулнине туйма ăс паракан технологисем

  Обзорная статья

  

  Вĕренӳ аталанăвĕ Том 6 № 1

  Автор:

  Карпушина Лариса Павловна

  Рубрика:

  Вӗренӳре усă куракан психологи

  Аннотаци:

  Ĕç тĕллевĕ – шкул ачисене наци вĕренӳ талккăшĕнче Раççей çынни пулнине туйма пулăшакан технологисене теори енчен ĕнентересси тата вĕсемпе усă курмалли сĕнӳсем хатĕрлесси. Теори тишкерĕвĕ тумалли меслетлĕхпе усă курса, хăйĕн тата хальхи педагогикăн опычĕ çине таянса автор шкул ачисене наци вĕренӳ талккăшĕнче Раççей çынни пулнине туйма пулăшакан тухăçлă формăсемпе хатĕрсем сĕнет. Статьяра «Раççей çынни пул», «Тăван çĕршыва юрат» ăнлавсем хушшинче çыхăну пуррине палăртса хăварнă, «наци вĕренӳ талккăшĕ» ăнлава ăнлантарнă, шкул ачисен Раççей çынни туйăмне наци вĕренӳ талккăшĕнче вăратса çитĕнтерекен, вĕренӳре тата вĕренӳ тулашĕнче аталантаракан тĕрлĕ юхăма хак парса тухнă, тĕрлĕ нацирен, культурăран тухнă ачасем хутшăнмалли формăсене тишкернĕ. Литература, математика, сăнарлă искусство, музыкăпа технологи урокĕсенче Раççей çынни пулнине туйма вĕрентекен хатĕрсене пăхса тухнă. Пĕтĕмлетӳре автор Раççей çыннин туйăмĕ аталаннине обществăшăн хастар ĕçлекен, нумай нациллĕ, нумай культурăллă талккăшра ытти çынсемпе хастар хутшăнма пултаракан, тĕрлĕ культурăна пĕр-пĕринпе хутшăнма пулăшакан çын çитĕнсе çитнипе танлаштарать, çавна май вăйă технологийĕсем пысăк пĕлтерĕшлĕ пулнине асăрхать, вĕсен халăхсене пĕрлешетерекен функцийĕ пуррине кăтартать. Ку функци шкул ачисене обществăра мĕнле тытмаллине ‒ нумай нациллĕ, нумай культурăллă халăхсен хутшăнăвĕнче вăй илсе çирĕпленнĕ культура нормисене алла илме, хăйсен хăтланкаларăшне, ĕçнехĕлне тĕрĕс хаклама май парать.

  Тӗп сӑмахсем:

  педагогика технологийĕсем, Раççей çынни пулнине туйни, шкул ачисем, наци вĕренӳ талккăшĕ

  Перейти 

• Чăваш халăхĕн «Юман паттăр» юмахĕ тăрăх панно тăвасси

  Обзорная статья

  

  Вĕренӳ аталанăвĕ Том 6 № 1

  Автор:

  Соколова Светлана Георгиевна

  Рубрика:

  Практика

  Аннотаци:

  Статья тĕллевĕ – капăрлăхпа ал ăсталăх пултарулăхĕн студийĕсен пулас ертӳçисене професси енчен хатĕрлемелли формăсенчен пĕрне уçса парасси, тĕрĕсрех каласан, халăх культурипе çыхăннă пултарулăх проектне тăвасси. Тĕпчевĕн тĕп меслечĕ – проект туни. Чăваш патшалăх культурăпа ӳнер институчĕн студенчĕсем коллаж техникипе «Юман паттăр» панно тунă пулнă. Проектăн пĕрремĕшпе иккĕмĕш тапхăрĕсенче чăвашсен «Юман паттăр» юмахне тĕпченĕ, сăнар, графика, текст материалĕнчен чи кирлине суйласа илнĕ, вĕсене коллаж блокне вырнаçтарас тĕллевпе ĕçленĕ. Статьяра ĕçе техникăпа экономика тĕлĕшĕнчен хакланă тата «Юман паттăр» юмах тăрăх панно тумалли йĕркене тĕплĕн çырса кăтартнă. Автор палăртнă тăрăх, чăваш халăх сăмахлăхĕн хайлавĕсем çамрăк ăрăва тивĕçлĕ ăс пама юрăхлă тата халăх культурине ăруран ăрăва куçарса пымалли чи пĕлтерĕшлĕ хатĕр пулса тăраççĕ. Çавăнпа паян кун вĕренӳре халăх юмахĕсен сюжечĕпе усă курни яланах пĕлтерĕшлĕ. Çак енчен пăхсан чăвашсен «Юман паттăр» юмахĕ тăрăх панно тунин тĕллевĕ куракана кăсăклантарасси, халăх эткерлĕхне тĕпчеме хавхалантарасси пулса тăрать. Пĕтĕмлетӳре палăртнă тăрăх, проект, тĕпрен илсен, капăрлăхпа ал ăсталăх пултарулăхĕн студийĕсен пулас ертӳçисене профессин тĕп компетенцийĕсене (илемлĕ хатĕр-хĕтĕре халăх йăлине тĕпе хурса тăвас ăсталăхне) çирĕплетме пулăшать.

  Тӗп сӑмахсем:

  панно, коллаж, чăваш халăхĕн «Юман паттăр» юмахĕ

  Перейти